Het verhaal van Bart, cultuurliefhebber in hart en nieren

We spreken Bart via een online gesprek tussen zijn werkzaamheden in. Bart is 51, woont in Antwerpen en heeft momenteel zijn droomjob. Wat die job is? Je leest het hier.

Barts jeugdjaren

Bart is slechtziend geboren, hij heeft glaucoom en is ondertussen zo goed als blind. Toch ging hij naar het reguliere onderwijs. Dit had in die tijd heel wat voeten in de aarde. Zijn ouders waren zelfs bereid naar Denemarken te verhuizen omdat de integratie van gehandicapten daar al veel verder stond. Als laatste optie plaatsten ze een advertentie in de krant met een oproep naar een school die bereid was Bart op te nemen en die vonden ze! Met ondersteuning van begeleiders van het blindeninstituut leerde Bart naast braille ook andere vaardigheden zoals zich vlot verplaatsen. Ondertussen gebruikt hij al 40 jaar braille.

Braille in combinatie met spraakondersteuning is voor Bart heel belangrijk om toegang te krijgen tot tekst. Hij raad het dan ook alle kinderen met een visuele beperking aan het te leren, in het beste geval naast zwartschrift. Zo hebben ze zeker een alternatief voor de toekomst.

Als belangrijkste hulpmiddel gebruikt Bart dan ook een brailleleesregel met laptop. Zowel thuis als op het werk. Ook een iPhone met spraak is een grote hulp.

Cultuur beleven

Bart houdt van muziek beluisteren. Hij heeft een aanzienlijk grote lp-collectie, die hij bijhoudt door ze te voorzien van een braille-label. Naast muziek beluisteren leest Bart heel graag. Tot enkele jaren geleden gebruikte hij een leesloep, maar nu scant hij de boeken in als ze niet beschikbaar zijn als brailleboek of luisterboek.

Ook poëzie boeit Bart, hij organiseert voordrachten in een boekenwinkel in Antwerpen. Daarnaast maakt hij graag uitstapjes of gaat hij naar concerten en optredens. Cultuur zit dus in zijn DNA.

Door het wegvallen van zijn zicht is hij voor verplaatsingen afhankelijk van anderen. Dankzij zijn vriendenkring en vriendin komt hij toch overal.

Zijn vriendin Diane ontmoette hij in zijn favoriete stek in Antwerpen, Café Boekowski. Een plek waar je boeken kan ruilen of optredens kan bijwonen.

Anders kijken en meer zien…

Bart vertelt graag over zijn job, want die is wel heel bijzonder. Hij is medewerker bij de afdeling publiekswerking in het KMSKA (Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen). Dat betekent dat hij in een mobiele studio in een museumzaal plaatsneemt. Daar kunnen bezoekers met hem in gesprek gaan over een bepaald kunstwerk. Hierdoor ervaart de bezoeker het kunstwerk op een vertraagde manier. Hij vraagt hen bijvoorbeeld om het werk te beschrijven, de opbouw, de personages, de afmetingen. Soms laat hij hen ook fantaseren door hen te vragen naar het mogelijke verhaal achter het schilderij en wat het vervolg zou kunnen zijn. Soms komen hierdoor heel persoonlijke verhalen naar boven. Zoals een vrouw die, bij het zien van een eenzame vrouw op een werk van Ensor, vertelt over het overlijden van haar echtgenoot. Het project kreeg de naam ‘Anders kijken en meer zien met Radio Bart’. Het is zo succesvol dat er ondertussen meerdere blinde mensen werden opgeleid om meer bezoekers deze unieke ervaring te bezorgen.

Deze job kwam er door een samenloop van omstandigheden. Bart was al jaren aan het werk als telefonist en baliemedewerker in het KMSKA. Hij kreeg zelfs de bijnaam ‘de Stem van het Museum’. Toen het museum voor lange tijd sloot wegens verbouwingswerken groeide het idee om ‘Radio Bart’ in het leven te roepen.

Ter afsluiting van deze getuigenis

In het dagelijkse leven ervaart Bart de meeste moeilijkheden bij het zelfstandig op straat lopen. Er zijn heel veel obstakels die onaangekondigd op zijn weg komen. Gelukkig woont hij in een warme buurt en met de hulp van omstaanders komt hij toch overal. Zo vragen ze in de lokale supermarkt zodra hij binnenstapt “Wie gaat mee met den Bart?”. Om zich te verplaatsen gebruikt hij een witte stok en zo komt hij overal.

Hij wil wel graag meegeven aan hulpvaardige mensen dat het belangrijk is dat ze even vragen aan de blinde of slechtziende of ze hulp nodig hebben. Als er bij het oversteken iemand je vastgrijpt zonder dat aan te kondigen is dat heel erg schrikachtig. Dus eerst aanspreken, dan aanraken, aub!

Als we vragen naar zijn toekomstplannen, dan is Bart duidelijk. “Ik heb een job die mij op het lijf geschreven is. Dat wil ik graag nog heel lang doen”. Verder geeft hij aan vooral doelen te stellen in de mate dat hij ze kan verwezenlijken. Dat is meteen ook zijn advies naar lotgenoten toe: “Leg de lat niet te hoog, blijf met je beide benen op de grond en geef niet op!”

Ten slotte wil Bart nog dit meegeven aan de luisteraars en lezers:

“Kom zeker eens langs in het KMSKA. Kom anders kijken en meer zien met Radio Bart.”

Beluister het volledige verhaal via deze Youtube-video.

Wil je net als Bart de juiste hulpmiddelen gebruiken om onafhankelijk in het leven te staan? Contacteer onze visusconsulenten voor advies: sales@sensotec.be of 050 39 49 49.