Wat is braille?

In dit artikel maak je kennis met braille. We bespreken onderstaande thema’s:

• Hoe lezen blinde mensen braille?
• Braille in andere talen
• Braille en computer of smartphone
• Waarom braille gebruiken?

Wat is braille?

Braille is een reliëfalfabet dat speciaal werd ontwikkeld voor blinden en zeer slechtzienden. De lezer van het brailleschrift voelt elk teken in de vorm van puntjes. Het brailleschrift werd ontwikkeld door Louis Braille (FR), wie zelf blind was en erkend als officieel schrift in 1845.

Met het brailleschrift kunnen zowel letters, cijfers, leestekens en andere symbolen worden gelezen met de vingers. Wist je dat je met braille niet alleen kan lezen, maar ook schrijven?

Elk teken bestaat uit een combinatie van 6 reliëfpuntjes, ook wel een braillecel genoemd, verdeeld over 2 kolommen van 3 puntjes. Door met de vingertoppen over deze combinatie te voelen kan een braillekenner het teken herkennen. Er zijn in het totaal 63 mogelijke combinaties.

Hoe lezen blinde mensen braille?

Blinde mensen gebruiken het fijngevoelige deel van hun vingertoppen om over elke braillecel te gaan. Zo herkennen ze de tekencombinaties.

Hoe je braille aanleert lees je hier.

Braille inoefenen vraagt heel wat tijd en inspanning. Alle combinaties moeten gememoriseerd worden. De blinde leest in het begin teken per teken de woorden en zinnen. De snelheid van het lezen neemt toe naarmate de lezer een geoefende braillegebruiker is. Na een tijd herkennen ze het ‘woordbeeld’ zoals ook ziende mensen na een tijd het woord lezen en niet langer de individuele tekens lezen.

Braille aanleren op latere leeftijd is niet voor de hand liggend en aangezien steeds minder kinderen blind geboren worden gaat het aantal braillegebruikers gestaag achteruit.

Braille in andere talen

Mensen vragen zich soms af over er dan een andere brailleschrift is voor andere talen? Dat is niet het geval! In elke taal is het schrift overal hetzelfde. In elke taal worden dus dezelfde 6 puntjes gebruikt. Of het nu Frans, Nederlands, Arabisch of Russisch is. Wel kan een braillecel een andere betekenis krijgen omdat bijvoorbeeld een letter niet bestaat in een bepaalde taal.

Braille en computer of smartphone

Braille wordt al voelend gelezen, maar wat met de computer of smartphone? Kan je braille gebruiken op een scherm? Dat kan! Dankzij de brailleleesregel.

De brailleleesregel sluit je aan op het scherm van je telefoon, computer, laptop of tablet. Het zet de tekst om in braille. De brailletekens voelt de gebruiker op de brailleleesregel. Daar gaan de puntjes van de cellen op en neer afhankelijk van het teken dat men leest op het scherm.

De meeste brailleleesregels bevatten 40 cellen. Dat betekent dat je 40 tekens in eens kan lezen. Daarna ga je door naar de volgende 40 tekens. Zo kan een blinde ook digitale teksten lezen.

Wist je dat een brailleleesregels achtpuntsbraille aanbiedt, in plaats van de standaard zespuntsbraille? Zo neemt het aantal puntencombinaties toe tot 255 en kunnen ook andere symbolen worden weergegeven. Je kan met een brailleleesregel ook typen en scrollen doorheen het scherm.

Alles over brailleleesregels vind je hier.

Bij het ontwerpen van websites is het belangrijk dat de pagina’s zo gecodeerd zijn dat een brailleleesregel steeds duidelijk doorheen de regels kan navigeren. Ook afbeeldingen krijgen bij voorkeur een omschrijving zodat de braillegebruiker de inhoud kan lezen.

Waarom braille gebruiken?

Braille is voor blinden en sterk slechtzienden van groot belang om verschillende redenen:

• Toegang tot informatie: Braille biedt mensen met een visuele beperking de mogelijkheid geschreven informatie zoals boeken, tijdschriften, studiemateriaal, … te lezen en te begrijpen. Zo kunnen ze leren, communiceren en zichzelf informeren.
• Onafhankelijkheid: Dankzij braille kunnen mensen met een visuele beperking onafhankelijker leven. Ze maken hun eigen notities, boodschappenlijstjes, labels om producten te herkennen.
• Werkgelegenheid: De kansen op de arbeidsmarkt van iemand die braille kent zijn aanzienlijk groter. Doordat ze meer zelfstandig taken kunnen opnemen vinden ze vlotter een administratieve job.
• Begrip van de taal: Door het beheersen van het brailleschrift leren blinde of sterk slechtziende leerlingen vlotter lezen en schrijven. Ze hebben een beter begrip van de spelling en behouden het woordbeeld. Zo hebben ze een voorsprong in hun verdere schoolloopbaan en op de werkvloer.
• Persoonlijke ontwikkeling: de taalvaardigheid en de zelfredzaamheid die ontstaat door de kennis van braille stimuleert het zelfvertrouwen en zorgt voor meer kansen in de samenleving.

Wie is Louis Braille?

Louis Braille (1809 – 1852) is de bedenker van het brailleschrift. Als 3-jarige jongen werd hij door een ongeluk blind. In het Nationaal Instituut voor Blinde Kinderen in Parijs kwam hij in contact met het ‘nachtschrift’. Dit was een methode waarmee boodschappen in het leger ’s nachts werden doorgegeven. Het bestond uit een 12 punten raster en was erg complex. Louis Braille vereenvoudigde dit schrift tot een 6-punten methode en bracht logica in de opbouw van tekens.

Zijn medestudenten waren al snel erg enthousiast en het brailleschrift wordt ondertussen wereldwijd door en voor blinden gebruikt. Niet alleen voor tekst, maar ook voor muziek, wiskunde en computertoepassingen is braille geschikt.