Het verhaal van Filip, slechtziende en culturele gids in Grand Hornu
Filip Depuydtis 58 jaaren slechtziend. Hij komtoorspronkelijkuitIeper enwoontnu in Bergen. Na eenjeugd vol avonturenvonddezeVlamingde liefde in Walloniëen vestigdezich er voorgoed. In dit artikelontdek jehoehijgidswerd in de Borinage regiovan Grand Hornu, en hoehijzijndagelijkslevenervaart metzijnverminderdzicht.
Luister naar de audio versie van zijn verhaal hieronder.
Jeugd en werk
Filip had een heel gewone kinder- en schooltijd. Hij was steeds bezig: leider in de jeugdbeweging, vrijwillig brandweerman, secretaris van een wielerclub enzovoort. Na de middelbare school studeerde hij ‘Secretariaat- Moderne Talen’ in Kortrijk. In die tijd reed hij graag met auto's en motoren. Hij was toen al een harde werker. Rond zijn 25ste kwam retinitis pigmentosa, een progressieve erfelijke ziekte, in zijn leven. Dit maakte het voor hem moeilijk om zijn activiteiten vol te houden. Maar Filip gaf niet op.
Rond zijn 25ste kwam retinitis pigmentosa, een progressieve erfelijke ziekte, in zijn leven. Dit maakte het voor hem moeilijk om zijn activiteiten vol te houden. Maar Filip gaf niet op.
Tegen het einde van zijn studies werden zijn ogen erg moe en kon hij moeilijker lezen. Na zijn studies begon Filip te werken voor IBM in het Brusselse, waardoor hij een opleiding volgde in Terhulpen. Daar ontmoette hij zijn vrouw Dominique. Ze woonden enkele jaren in Brussel, maar het leven in de hoofdstad was te duur. Daarom besloten ze te verhuizen naar Saint Ghislain, in de Borinage, het thuisfront van zijn echtgenote.
Om het dagelijkse pendelen naar Brussel te vermijden, wilde Filip van job veranderen. In die tijd was er weinig inclusiviteit en integratie van mensen met een handicap. Zo werd Filip bij sollicitaties meermaals afgewezen. Omdat zijn beperking de installatie van technische apparatuur vereiste, waren werkgevers terughoudend en namen ze liever iemand anders in dienst.
Culturele gids voor Grand Hornu, in de Borinage regio
Uiteindelijk had Filip geluk. In 1997 greep hij een geweldige kans: een opleiding tot cultureel gids in de Borinage. Hierdoor leerde hij meer over de geschiedenis, cultuur, kunst en tradities van de regio. Het was een intensieve opleiding, want hij moest het allemaal uit zijn hoofd leren. Om zijn lessen in te studeren, maakte hij audio-opnames.
Voor zijn examen vroeg hij zijn leraar of hij het mondeling mocht doen, maar dat werd geweigerd. Dus op de dag van het examen verscheen hij in de examenzaal met een zeer lompe, oude beeldschermloep... De leraar had werkelijk geen idee waarvoor het apparaat nodig was. Maar het was de enige manier waarop hij de vragenlijst kon beantwoorden. Gelukkig worden deze aanpassingen tegenwoordig geaccepteerd en zijn docenten beter geïnformeerd.
Begin jaren 2000 opende het MACS (Musée des Arts Contemporains du Grand Hornu) zijn deuren, waardoor Filip kon solliciteren als receptionist en gids. Zijn talenkennis (Frans, Nederlands, Engels, Duits, enz.) werd erg gewaardeerd. En zo begon een nieuw professioneel avontuur voor Filip.
>Aanvankelijk gebruikte Filip een beeldschermloepom informatie te verwerken op het werk. In de loop der jaren waren andere aanpassingen nodig, zoals het voorlezen van tekst of het vergroten ervan op een computerscherm. Filip gebruikt momenteel ook Kurzweilen Zoomtext.
Filip geeft ook rondleidingen op tentoonstellingen over design, architectuur en toegepaste kunst. Om hem te helpen bij de voorbereiding van zijn bezoeken, neemt hij de informatie die de curator hem geeft op via zijn Milestone. Filip is dankbaar dat hij deze baan heeft gevonden, waardoor hij zijn kennis kan delen en in contact kan komen met het publiek.
Filip is ook erg betrokken bij het culturele leven in Mons. Met name in 2015, toen Bergen Culturele Hoofdstad van Europa was. Hij biedt ook rondleidingen aan over het leven van Van Gogh in de Borinage.Met het ingezamelde geld organiseert Filip in juli een feestje in de regio. Hij ziet dit als een bijdrage aan de lokale gemeenschap. Het feestje is gratis toegankelijk en vindt dit jaar plaats op 27 juli. Iedereen is welkom. Naast deze culturele activiteiten maakt Filip ook muziek: hij speelt een beetje mondharmonica en saxofoon.<
Hulpmiddelen om het dagelijks leven gemakkelijker te maken
Naast apparaten die hem helpen op het werk, gebruikt Filip ook dagelijks een iPhone om te communiceren en informatie op te vragen via VoiceOver. Om meer te leren over de onderwerpen die hem interesseren, gebruikt Filip ook luisterboeken. Hij luistert zelfs nog vaak naar boeken in het Nederlands via de Luisterpuntbiblioteek. Voor Filip is luisterlezen gemakkelijker omdat hij dan tegelijkertijd andere activiteiten kan doen: het gras maaien, de hond uitlaten, joggen, enzovoort.
Filip heeft een abonnement op Transkriptvoor audiotijdschriften. Deze dienst biedt verschillende mogelijkheden om op de hoogte te blijven van het nieuws uit de hele wereld.
Om op de hoogte te blijven van wat er in Vlaanderen gebeurt, kijkt Filip ook regelmatig naar de VRT door de audiodescriptiefunctie te activeren. Hij vindt dat het VRT-team over het algemeen goed werk levert op dit vlak. Hij kijkt graag naar documentaires, televisieprogramma's zoals Eurovisie en sportevenementen.
Filip fietst niet alleen naar zijn werk, hij jogt ook. Hij draagt een lampje op zijn sporttrui zodat hij beter kan zien en gezien wordt door automobilisten. Als het erg zonnig is, draagt Filip ook een speciale PUV-bril om zijn ogen te beschermen. Voor boodschappen en koken kan Filip rekenen op de hulp van zijn vrouw, die goed kan koken.
Wat mobiliteit betreft, is Filip blij dat hij elke dag met de fiets naar zijn werk kan rijden, omdat het museum maar 8 km van zijn huis ligt. Bij slecht weer neemt hij echter liever de trein. Over het algemeen gaat dat goed, maar soms betreurt hij bepaalde onvoorziene gebeurtenissen. Als een trein bijvoorbeeld op een ander perron aankomt dan gepland en het op het laatste moment wordt aangekondigd, is dat niet erg comfortabel voor hem als visueel gehandicapte.
Een druk gezinsleven
Filip wordt thuis goed ondersteund. Zijn vrouw zorgt voor veel dingen. Zonder haar, zegt hij, zou het leven een stuk ingewikkelder zijn. Ze doen veel samen: uitgaan, reizen, deelnemen aan evenementen, enzovoort. Ze is zijn warme thuis. In de jaren '90 hadden ze het geluk om 2 dochters te verwelkomen, met wie Filip een zeer sterke band heeft. Thuis hebben ze een tandemfiets die hij samen met een van zijn twee dochters gebruikt als ze langere afstanden moeten afleggen. Ze namen al deel aan de Ronde van Vlaanderen voor amateurs.
Zijn oudste dochter is mama van 2 jonge kinderen, dus Filip en Dominique zijn nu grootouders. Ze brengen graag tijd door met hun kleinkinderen. Zo gingen ze onlangs samen naar Center Parcs.Thuis hebben Filip en zijn vrouw een paar jaar geleden een hond, Onyx, en een kat, Yuka, geadopteerd toen ze die achtergelaten vonden in hun buurt. Ze zijn blij dat ze dagelijks van hun gezelschap kunnen genieten.
Een laatste woord
Het leven geeft Filip veel voldoening en met alle projecten die hij heeft afgerond en die hij voor de toekomst gepland heeft, voelt hij zich gelukkig. Niet alles is perfect, maar Filip is erg dankbaar als een ziende persoon de moeite neemt om zich in zijn situatie te verplaatsen en zijn realiteit als visueel gehandicapte te begrijpen.
Het advies dat Filip aan anderen zou willen geven is om zoveel mogelijk het huis uit te gaan en sterke relaties op te bouwen met de mensen die hij/zij onderweg ontmoet, of dat nu in een professionele context is, met familie of vrienden. Dat is waardevol advies om mee af te sluiten. We willen Filip van harte bedanken voor dit gesprek, voor zijn ruimdenkendheid en voor het feit dat hij de tijd nam om onze vragen te beantwoorden.